Sầu riêng được biết đến với hương vị hấp dẫn, thơm ngon và giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Nhu cầu tiêu thụ sầu riêng trên thị trường những năm gần đây là rất cao. Cũng chính vì thế mà bà con nông dân tiến hành cây tác giống cây trồng rất nhiều.
Tuy nhiên, sầu riêng không phải là một cây trồng dễ chăm sóc. Loài cây này có đặc điểm là mẫn cảm cao với môi trường sống, nhạy cảm trước những tổn thương và sự thay đổi. Đặc biệt là chúng thu hút nhiều nấm bệnh tấn công.
Vậy, các bệnh trên cây sầu riêng thường gặp là gì? Cách phòng trị tốt nhất ra sao? Đón đọc bài viết này của caysaurieng.com.vn để biết thêm thông tin chi tiết nhé.
Nội dung chính
Bệnh cháy lá chết ngọn

Tác hại của bệnh cháy lá chết ngọn
Trước tiên, nhắc đến loài sâu bệnh hại sầu riêng thì nhà vườn không thể bỏ qua được bệnh cháy lá chết ngọn. Trong thực tế, đây là một căn bệnh nguy hiểm thường gặp do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây nên. Chúng xuất hiện chủ yếu trong môi trường có điều kiện độ ẩm thấp, thiếu ánh nắng mặt trời do mật độ, khoảng cách vườn trồng dày đặc, không đạt tiêu chuẩn.
Các bào tử nấm cùng với sợi nấm sẽ tiến hành lây lan mạnh mẽ từ cây này cho đến cây kia nhờ vào các tác nhân bên ngoài như dòng nước hoặc là rơm rạ phủ đất chứa mầm bệnh hại.
Bệnh hại sầu riêng sẽ khiến cho cây có ngọn bị thối, cây không thể sinh trưởng, phát triển một cách xanh tốt, khỏe mạnh. Từ đó gây hại trực tiếp đến năng suất, chất lượng thu hoạch. Đặc biệt, bệnh cháy lá chết non trong vườn ươn còn xuất hiện ở những cây vừa mới được trồng.
Phòng trị bệnh cháy lá chết ngọn
Nhà vườn cần phải tiến hành vệ sinh vườn tược thường xuyên, đều đặn. Ngay khi phát hiện cây có dấu hiệu mắc bệnh hại thì phải lập tức cắt tỉa, thu gom, tiêu hủy nhanh chóng.
Tuyệt đối mọi người không được trồng cây sầu riêng với khoảng cách dày đặc và cũng không nên tưới nước nhiều quá. Việc dư thừa nước sẽ rất dễ gây ra tình trạng ngập úng. Và đó là điều kiện, là cơ hội để mầm bệnh hại tấn công.
Đầu mùa mưa là giai đoạn mà các bệnh trên cây sầu riêng thường xuất hiện nhiều nhất do điều kiện khí hậu thay đổi một cách thất thường và bất ngờ không báo trước.
Khi mật độ bệnh hại sầu riêng cao, nhà vườn nên cân nhắc, xem xét sử dụng những sản phẩm thuốc chứa chất triij nấm Rhizoctonia sp. Ví dụ như là men vi sinh Trichoderma, Pencycuron, Cyproconazole hay Validamycin,…
Bệnh vàng lá thối rễ

Tác hại của bệnh vàng lá thối
Nhắc đến các bệnh trên cây sầu riêng thì bệnh vàng lá thối rễ là căn bệnh thường thấy nhất, do nấm Fusarium sp., Phytophthora sp gây ra. Căn bệnh này nguy hiểm đến mức sẽ làm cho lá cây vàng, rễ cây bị thối. Đặc biệt, phần vỏ của rễ sẽ rất dễ bị tuột ra và rễ lớn bị thâm đen hoặc thối ngang cổ. Điều này còn tùy thuộc vào tình trạng, mức độ của bệnh cây sầu riêng gặp phải.
Trong trường hợp bệnh nhẹ thì hậu quả để lại đó là lá vàng, tốc độ phát triển chậm, khả năng sinh trưởng kém, năng suất mùa vụ cũng như chất lượng trái lúc bấy giờ là giảm sút. Thế nhưng nếu nhà vườn vô tình, thờ ơ, để sâu bệnh hại sầu riêng phát triển mạnh mẽ thì cây sẽ thối nguyên bộ rễ, chết luôn cả cây. Đặc biệt nó còn lây lan nhanh chóng sang các vườn khác, làm lợi ích kinh tế giảm sút nghiêm trọng.
Phòng trị bệnh vàng lá thối rễ
Các bệnh trên cây sầu riêng khác nhau sẽ có các cách phòng trừ bệnh khác nhau để đảm bảo mang lại hiệu quả tối ưu nhất. Để phòng bệnh vàng lá thối rễ, nhà vườn cần chủ động vệ sinh vườn thường xuyên, thu gom và tiêu hủy hết các lá cây, rễ cây bị sâu bệnh hại. Đừng quên rải vôi xung quanh tán cây.
Bên cạnh đó, bà con nên kết hợp bón phân hữu cơ ủ hoai mục tự nhiên kết hợp cùng sản phẩm nấm đối khác Trichoderma để gia tăng hiệu quả phòng trị bệnh. Chủ động xử lý tuyến trùng, nhện hại, rệp sáp đất bằng cách bón Comda 250EC, Sago Super 20EC. Mỗi năm sẽ bốn định kỳ khoảng từ 2 – 3 lần là tốt nhất.
Bệnh nứt thân xì mủ

Tác hại của bệnh nứt thân xì mủ
Bệnh cây sầu riêng gặp phải này nguyên nhân là do nấm Phytophthora sp gây ra. Và thông thường thì loài nấm này đã tồn tại sẵn ở bên trong đất trồng, chỉ đợi gặp điều kiện môi trường thuận lợi như là mưa gió liên tục, nhiệt độ thấp, độ ẩm cao, vườn thiếu ánh sáng, u ám, rậm rạp thì chúng sẽ lập tức sinh trưởng, phát triển mạnh mẽ. Đồng thời đây cũng là lúc chúng xâm nhập, gây hại sức khoẻ cây trồng.
Trong số các bệnh trên cây sầu riêng thì bệnh nứt thân xì mủ được đánh giá có độ nguy hiểm và mức gây hại cao. Bệnh hại sầu riêng này phát triển mạnh nhất ở vườn có đất xấu, đất thiếu chất dinh dưỡng hữu cơ, đất bị đè nén chặt và thiếu sự thông thoáng khí. Nhà vườn nếu như không chăm sóc sầu riêng kỹ khiến cây thiếu sức khỏe thì khi vỏ cây nứt ra cũng là điều kiện lý tưởng để nấm bệnh tấn công.
Hậu quả mà bệnh nứt thân xì mủ để lại đó là cành non với lá bị héo úa, chết dần. Trái sầu riêng sẽ xuất hiện các vết thối, lan rộng ra và làm hỏng phần cơm thịt ở bên trong. Nếu bà con không kịp thời phát hiện khi còn sớm thì có thể sẽ dẫn đến tình trạng chết cây.
Phòng trị bệnh nứt thân xì mủ
Nhà vườn phòng bệnh nứt thân xì mủ bằng cách:
- Vệ sinh vườn tược, cắt tỉa sạch sẽ và đảm bảo sự thoáng mát. Ngay khi phát hiện cây có dấu hiệu bệnh nứt thân xì mủ phải tiến hành thu gom, tiêu hủy toàn bộ.
- Xây dựng một hệ thống thoát nước và hạn chế động nước bên trên mặt liếp cũng như là khu vực xung quanh gốc.
- Đến đầu mùa mưa là một giai đoạn nhạy cảm, quan trọng. Nhà vườn cần phải rải vôi ở xung quanh tán cây, quét lên thân cây cách chừng 1m.
- Sử dụng các sản phẩm chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng hữu cơ, phân bón vi sinh, phân chuồng ủ hoai mục cho cây trồng để gia tăng sức khỏe, sức đề kháng vượt trội.
- Nếu như thấy có vết chảy nhựa xuất hiện, bà con phải sử dụng dao để cạo bỏ hết vỏ và gỗ bị thối. Sử dụng các thuốc đặc trị chứa Fosetyl-aluminium, Mancozeb + Metalaxyl để phun cho cây theo đúng liều lượng, tỷ lệ được hướng dẫn trên bao bì. Lấy cọ, bôi lên vết bệnh nhiều lần cho đến khi mà vết bệnh đã khô hẳn. Lưu ý thời gian phun thuốc là sáng sớm hoặc chiều tối mát mẻ.
- Nếu cây bị thối rễ, hãy dùng thuốc đặc trị chứa hoạt chất Phosphorous acid, Mancozeb + Metalaxyl. Dùng các sản phẩm này để tưới ướt toàn bộ rễ cây.
Bệnh thối hoa

Tác hại của bệnh thối hoa
Mọi người đã từng được biết đến và nghe qua về bệnh thối trái sầu riêng hay bệnh đốm rong sầu riêng. Nhưng chưa hết, vẫn còn tồn tại bệnh thối hoa mà ít ai biết đến.
Bệnh thối hoa sầu riêng ban đầu có dấu hiệu nhận biết đó là hoa sầu sẽ chuyển dần từ màu xanh, vàng qua màu nâu đen. Những vết bệnh trên sẽ làm cho hoa có cảm giác bị lõm xuống hơn so với các hoa sầu bình thường khác.
Căn bệnh này do một loại nấm tên Fusarium sp. gây ra. Chúng có đặc điểm là thường tập trung tấn công ở xung quanh lớp vỏ bao bọc hoa sầu. Khoảng từ 3 – 5 ngày thì vết bệnh sẽ bắt đầu lây lan nhanh chóng, có xu hướng mở dần về phía cánh hoa. Kết cục là hoa sầu rụng và thối hàng loạt, tỷ lệ đậu quả rất thấp, năng suất và chất lượng thu hoạch giảm.
Phòng trị bệnh thối hoa
Cách đơn giản nhất để nhà vườn phòng trị bệnh thối hoa đó là phải thường xuyên theo dõi, quan sát vườn trồng, nhất là vào những ngày trời mưa, độ ẩm trong vườn thấp. Chủ động cắt tỉa cành, loại bỏ bớt các thân, cành và lá không đạt chất lượng. Đảm bảo tạo được một môi trường sạch sẽ, một không gian thông thoáng cho cả vườn cây.
Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây bằng phân bón hữu cơ tự nhiên. Đảm bảo cân bằng đủ các chất đa – trung – vi lượng. Phun thuốc theo đúng định kỳ để cho lá cây xanh bóng, dày và chắc khỏe.
Gia tăng sự đa dạng của hệ vi sinh vật có lợi cho đất bằng phân bón hữu cơ an toàn. Tẩy rửa mảng bám rong rêu bằng siêu đồng và diệt nấm khuẩn sau mỗi mùa vụ thu hoạch.
Trong trường hợp nếu mật độ nấm bệnh gây thối hoa cao thì ta cần dunfg đến thuốc đặc trị chứa các hoạt chất như là Cuprous Oxide, Copper Hydroxide, Copper Oxychloride. Lưu ý phải sử dụng đúng liều lượng khuyến nghị và pha đúng tỷ lệ, không được lạm dụng thuốc.
Bệnh nấm hồng

Tác hại của bệnh nấm hồng
Một trong số các bệnh trên cây sầu riêng là bệnh nấm hồng rất nguy hiểm. Bệnh này thường xuất hiện trong điều kiện mùa mưa ẩm kéo dài, độ ẩm cao, mật độ cây ở trong vườn quá dày đặc do khoảng cách trồng không đảm bảo tiêu chuẩn. Đặc biệt hơn đối với vườn có nhiều cây cỏ mọc rậm rạp bên dưới mặt đất.
Bệnh nấm hồng trên sầu riêng sẽ khiến cây trồng chậm phát triển, khả năng quang hợp giảm và khả năng sinh trưởng kém. Các cành non ở trên cây thì đa số sẽ bị khô héo và chết. Một số tình trạng nghiêm trọng, sầu riêng có thể bị gãy mục cành và thân.
Sâu bệnh hại sầu riêng này chủ yếu sẽ phát tán thông qua đường nước mưa và nước tưới tiêu có sẵn ở trong vượt. Thỉnh thoảng, chúng cũng có thể bay theo chiều gió và bám vào côn trùng để gây hại.
Giai đoạn trước và sau khi thu hoạch là hai thời điểm mà cây trồng yếu nhất, song, cũng là lúc mà bệnh nấm hồng thuận lợi phát triển. Ban đầu, dấu hiệu nhận biết chỉ là một lớp tơ màu trắng đục. Dần dần sau đó thif sẽ chuyển thành lớp tơ màu nâu đỏ và nhanh chóng lan rộng sang các khu vực ở xung quanh.
Phòng trị bệnh nấm hồng
Đối với bệnh cây sầu riêng này, nhà vườn có thể triển khai phòng trị như sau:
- Ưu tiên hàng đầu là việc chủ động cắt tỉa, loại bỏ hết các cành và thân bị nấm hồng. Tạo một không gian thoáng mát và sạch sẽ cho khu vườn.
- Bón phân, cung cấp chất dinh dưỡng đây đủ. Đảm bảo sự cân bằng các chất đa – trung – vi lượng.
- Bón phân hữu cơ tự nhiên, phân chuồng ủ hoai mục để nhằm cải thiện đất trồng tốt nhất.
- Trong trường hợp mật độ bệnh dày đặc, bệnh hại sầu riêng nghiêm trọng, nhà vườn cần sử dụng đến các hoạt chất trị nấm. Ví dụ như là Validamycin, Zineb,…
Bệnh đốm rong

Tác hại của bệnh đốm rong
Bệnh đốm rong do Cephaleuros – Là một loại tảo nguy hiểm gây ra trên cây sầu riêg trưởng thành. Thậm chí bệnh hại sầu riêng này còn có thể gây hại trên cành và thân non.
Trong điều kiện độ ẩm cao, mật độ vườn dày đặc, thiếu ánh sáng, nhiều cỏ hoang, bệnh đốm rong sẽ phát triển, lây lan một cách nhanh chóng và mạnh mẽ. Đặc biệt, khi cây sầu suy kiệt, yếu kém, nhất là giai đoạn trước và sau khi thu hoạch thì chính là những thời điểm lý tưởng để bệnh đốm rong tấn công.
Ban đầu, bệnh hại sầu riêng chỉ xuất hiện những đốm trơn có màu nâu đỏ và hơi nhô lên một chút. Bệnh có thể bắt nguồn từ trong môi trường tự nhiên và khả năng lây lan, truyền nhiễm rất cao. Bởi vì loài tảo gây bệnh ký sinh trên nhiều loại cây trồng. Chỉ đợi gặp điều kiện thuận lợi là chúng sẽ xâm nhập và tàn phá cây trồng của bà con.
Phòng trị bệnh đốm rong
Cách phòng trị các bệnh trên cây sầu riêng tốt nhất luôn là chủ động theo dõi, quan sát tình trạng bệnh. Đặc biệt càng phải chú ý hơn nếu như gặp mưa nhiều, độ ẩm cao, nhiệt độ môi trường thấp. Chủ động cắt tỉa, loại bỏ các lá, thân và cành kém chất lượng để tạo được sự thông thoáng, mát mẻ, cho ánh sáng xuyên vào vườn cây.
Luôn luôn bón phân đầy đủ, ưu tiên phân bón hữu cơ, phân chuồng ủ hoai mục tự nhiên cho đất và cây trồng. Như vậy thì cây sẽ có đủ dinh dưỡng phát triển, đất trồng được cải tạo, trở nên tơi xốp, thoáng khí, gia tăng lượng vi sinh vật có lợi ở bên trong.
Tẩy rửa các mảng bám rong rêu bằng siêu đồng. Diệt khuẩn sau mỗi vụ thu hoạch.
Nếu như mật độ bệnh hại sầu riêng cao, tức là tình trạng bệnh trở nên nguy hiểm thì nhà vườn cần dùng các thuốc đặc trị tảo. Một số sản phẩm ví dụ như Cuprous Oxide, Copper Hydroxide, Copper Oxychloride. Chú ý là phải sử dụng đúng liều lượng, pha đúng tỷ lệ được khuyến nghị trên bao bì.
Bệnh thán thư

Tác hại của bệnh thán thư
Mùa mưa là mùa mà bệnh thán thư gây hại cây sầu riêng một cách mạnh mẽ, để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng nhất. Căn bệnh này do nấm có tên gọi Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Các bào tử gây bệnh sẽ lan truyền, lây alan bằng cách bay theo chiều gió hoặc là đi theo đường nước tưới trong vườn. Chúng lây từ cây này sang cây khác, vườn này sang vườn nọ.
Bộ phận mà bệnh thán thư gây hại phổ biến nhất chính là lá. Ban đầu, bệnh hại sầu riêng chỉ xuất hiện ở đuôi lá, ổ mép lá. Nhưng càng về sau, chúng càng lan rộng, xâm chiếm vào phần bên trong, tạo thành các đốm bệnh bị lõm, viền nâu sẫm.
Và có thể bạn chưa biết, bệnh thán thư này có thể gây khô hoa, làm cho trái sầu riêng bị rụng hàng loạt. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp, làm giảm sút năng suất, chất lượng thu hoạch và lợi ích kinh tế của mọi người.
Phòng trị bệnh thán thư
- Chủ động tạo một vườn trồng sầu riêng thông thoáng, mát mẻ. Tỉa bỏ bớt các cành lá, lá, tiêu hủy khi chúng bị bệnh hại nặng.
- Cung cấp đủ lượng nước tưới, tránh tình trạng dư thừa.
- Bón phân đầy đủ, ưu tiên phân bón hữu cơ, phân chuồng đã ủ hoai mục xử lý hết vi khuẩn gây hại để cho cây phát triển chắc khỏe, gia tăng sức đề kháng chống lại sâu bệnh.
- Nếu như bệnh chỉ mới ở giai đoạn đầu, chưa nghiêm trọng, nhà vườn nên chủ động phun các thuốc chứa những hoạt chất như: Pyraclostrobin, Propineb, Mancozeb, Azoxystrobin, Metiram Complex,…
Bệnh đốm lá

Tác hại của bệnh đốm lá
Đây là một trong số các bệnh trên cây sầu riêng do nấm Phomopsis gây ra. Đối tượng chính là các cây sầu riêng còn non, nhỏ, mới trồng, đề kháng kém. Khi bị bệnh, lá cây sẽ xuất hiện các đốm vàng ở giữa. Điều này khiến cho lá bị yếu và rơi rụng rất sớm. Kéo theo đó là tình trạng cây chậm sinh trưởng, phát triển yếu. Càng về sau thì những đốm vàng này sẽ càng to dần, lan rộng, lá cây rụng hàng loạt.
Phòng trị bệnh đốm lá
Nhà vườn cần phải chủ động dành thời gian thăm vườn thường xuyên, kịp thời phát hiện được mầm bệnh gây hại để có biện pháp điều trị sớm nhất. Nếu như cây mắc bệnh phải lập tức cắt bỏ hết, tiêu hủy toàn bộ các bộ phận bị bệnh, tránh tình trạng lây lan sang các cây bên cạnh.
Bón phân, cung cấp chất dinh dưỡng đầy đủ cho cây trồng. Không được bón quá nhiều đạm. Khuyến khích bổ sung phân hữu cơ vi sinh an toàn, tự nhiên, giàu dinh dưỡng để cây phát triển, sinh trưởng tốt, gia tăng khả năng chống lại bệnh hại.
Kết lại
Trên đây là toàn bộ chia sẻ của caysaurieng.com.vn về các bệnh trên cây sầu riêng. Hi vọng những thông tin trong bài viết này là hữu ích và có ý nghĩa với mọi người. Nếu có bất cứ điều gì quan tâm, thắc mắc, liên hệ với chúng tôi qua website chính thức caysaurieng.com.vn để được hỗ trợ giải đáp nhé. Xin cám ơn!